Kiedy przeprowadza się badania psychologiczne dla kierowców?
Zaczynając od początku każdy kto chce uzyskać prawo jazdy kat C, C1, D, D1, C+E, D+E, musi posiadać profil kandydata na kierowcę – aby go otrzymać należy poddać się wcześniejszym badaniom psychologicznym i uzyskać z nich pozytywny wynik. Następnie aby zostać zawodowym kierowcą należy poddać się kolejnym badaniom psychologicznym w tym zakresie. Zdarzają się również takie sytuacje (utrata prawo jazdy za kierowanie pod wpływem alkoholu, utrata prawa jazdy za przekroczenie ilości dozwolonych punków), w których nie tylko zawodowi kierowcy poddawani są szczegółowym badaniom.
Kto musi przejść badania psychologiczne?
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym jasno wskazuje, kogo obowiązują badania psychologiczne z zakresu psychologii transportu. Do przejścia badań psychologicznych zobowiązane są osoby ubiegające się o:
- wydanie prawa jazdy kat. C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E oraz
- wydanie uprawnień do kierowania tramwajem.
Psychotesty przejść muszą również osoby, które chcą odzyskać prawo jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E oraz T. Dotyczy to tych spośród nas, którym odebrano prawo jazdy:
- na skutek orzeczenia lekarskiego o przeciwwskazaniach do kierowania pojazdem,
- na skutek psychologicznego orzeczenia lekarskiego o przeciwwskazaniach do kierowania pojazdem,
- na skutek przekroczenia limitu 24 punktów za naruszenie przepisów drogowych,
- w wyniku wystąpienia w tzw. okresie próbnym trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu komunikacyjnego lub w przypadku przestępstwa komunikacyjnego,
- na skutek orzeczenia sądu o zakazie prowadzenia pojazdów.
Osobną kategorię osób stanowią pracownicy, którzy w zakresie swoich obowiązków służbowych mają prowadzenie samochodu służbowego. Badania psychologiczne może również zlecić lekarz medycy pracy.
Jakie elementy wpływają na sprawność psychiczną kierowcy?
Sprawność psychologiczna kierowcy definiowana jest jako połączenie wiedzy, umiejętności, motywacji, postawy oraz predyspozycji do prowadzenia pojazdów. Kierowca bezwzględnie musi znać przepisy ruchu drogowego oraz zasady panujące na drodze. Ponadto jest zobowiązany do posiadania pełnej wiedzy praktycznej w zakresie kierowania pojazdem. W ruchu drogowym zachowuje on maksymalne bezpieczeństwo i nie jest agresywny ani nie lekceważy innych uczestników ruchu drogowego. Predyspozycje do kierowania pojazdów oceniane są głównie na postawie badań osobowości danej osoby oraz jej sprawności. Psychologowie transportu podkreślają, że indywidualne cechy kierowcy mają ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa poruszania się po drogach.
Jak wygląda badanie?
Badanie z zakresu psychologii transportu jest kilkuetapowe. W pierwszej kolejności rozwiązywane są testy, które mają na celu odtworzenie portretu psychologicznego danej osoby. Oceniana jest tu zarówno sprawność myślenia, jak i koncentracja, podzielność uwagi oraz cechy charakteru. Drugim etapem badania jest ocena refleksu poprzez przeprowadzenie testu praktycznego przy użyciu specjalistycznych urządzeń. Po zaświeceniu się lampki kierowca musi wcisnąć odpowiedni pedał bądź też przycisk.
Badania psychologiczne dla kierowców są przeprowadzane w sposób szczegółowy.
