Zaburzenia równowagi u dzieci – jak im przeciwdziałać metodą SI?
Równowaga fizyczna zależy od prawidłowego przyswajania bodźców płynących z otoczenia do ośrodkowego układu nerwowego. Informacja ta biegnie poprzez błędnik ucha wewnętrznego, który jest narządem równowagi, i łączy się z narządem wzroku oraz ze wszystkimi mięśniami i ścięgnami. Układ narządów odpowiedzialny za zachowanie prawidłowej równowagi jest bardzo złożony. Odpowiada za prawidłowe zachowania postawy i orientacji w przestrzeni. Utrzymanie równowagi i prawidłowe ocenianie swojego położenia w przestrzeni to kluczowe umiejętności, które należy ćwiczyć u dziecka od pierwszych miesięcy życia. A co jeśli pojawiają się problemy w tym zakresie?
Kiedy diagnozować?
Dorośli nie mają większych problemów z przetwarzaniem danych z bodźców zewnętrznych, ponieważ ich ośrodkowy układ jest w pełni rozwinięty. Dzieci na ogół też nie mają większych trudności z interpretowaniem informacji płynących z otoczenia. Może jednak zdarzyć się tak, że dziecko odbiega znacząco na tle grupy rówieśniczej: często się potyka, a czasami na skutek źle oszacowanej odległości wpada na różne przedmioty lub ma problem z przejściem przez drzwi bez zahaczania o futrynę. Wygląda to tak jakby dziecko miało słaby wzrok. Rodzice często mylnie stawiają diagnozę i zamiast do terapeuty wysyłają dziecko do okulisty. A prawdziwą przyczyną może być zaburzenie równowagi u dziecka. Problem może minąć sam, wraz ze wzrostem i dojrzewaniem młodego organizmu. Warto jednak od samego początku wspierać dziecko w rozwoju i pomóc mu ćwiczyć zmysł równowagi.
Pomoc specjalisty
W odpowiednim kształtowaniu równowagi pomagają codzienne czynności wykonywane przez dzieci, tj. skakanie, chodzenie, kucanie, podnoszenie się, wchodzenie po schodach czy huśtanie się. Warto w ten sposób stymulować maluchy i zachęcać je do podejmowania aktywności ruchowej. Profesjonalnej pomocy w zaburzeniach równowagi może udzielić terapeuta oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Specjalista z odpowiednim przygotowaniem rozpocznie terapię z zastosowaniem metod integracji sensorycznej. Programy terapeutyczne zawierają różne kombinacje zadań. Znajdują się wśród nich między innymi: ćwiczenia równoważne, kontrolujące postawę i te poprawiające koordynację wzrokowo-ruchową. Decydując się na współpracę ze specjalistą, mamy pewność, że metody terapeutyczne zostaną dostosowane do wieku dziecka.
Niezwykle istotne jest aby dziecko przejawiało zainteresowanie zajęciami z terapeutami. Przy zaobserwowaniu u pociechy niepokojących objawów warto jak najwcześniej udać się do specjalisty i rozpocząć terapię. Im wcześniej podejmie się pracę z dzieckiem, tym szybciej uda się poprawić jego codzienne funkcjonowanie. Właściwym wiekiem jest już nawet ukończenie 1 roku życia. Specjaliści dobiorą odpowiednie ćwiczenia nawet dla takiego malca.
Metody wykorzystywane w SI
W leczeniu terapeuci mogą wykorzystać metody, tj.:
– huśtanie,
– pokonywanie toru przeszkód,
– pchanie, turlanie, przenoszenie różnych przedmiotów,
– chodzenie wzdłuż liny lub z zamkniętymi oczami,
– skakanie,
– wchodzenie, schodzenie, przeskakiwania, zeskakiwanie, wskakiwanie,
– turlanie się,
– malowanie dłońmi, kredkami, lepienie plasteliną,
– układanie z klocków,
– siłowanie się.
Każde zajęcia terapii integracji sensorycznej terapeuta zakończy ćwiczeniami uspokajającymi, wyciszającymi, o charakterze relaksacyjnym. Mogą to być np. masaże, również z użyciem przyrządów, leżenie na materacu, pod kocem, w namiocie.
Kto może być w grupie ryzyka?
Definiuje się, że problem z zachowaniem równowagi pojawia się ze względu na uwarunkowania genetyczne. W wielu przypadkach przypisywany jest dzieciom za wcześnie urodzonym, albo wtedy, gdy dzieci będąc w brzuchu mamy, miały małą styczność z bodźcami (tzw. ciąże zagrożone, kiedy mama musiała leżeć w łóżku). Kolejną grupą, której przypisuje się to ryzyko, są dzieci, które bardzo wcześnie zaczęły chodzić (a nie miały fazy raczkowania) lub gdy były unieruchomione ze względu na problemy z bioderkami.
Inspirowane: Sensoludki.pl – żłobek Warszawa
